myEleusis Loading
my eleusis
my eleusis

Άδης

Ο Άδης ήταν ο θεός των νεκρών. Ήταν γιος του Κρόνου και της Ρέας και αδελφός του Δία και του Ποσειδώνα. Τα τρία αδέρφια χώρισαν το σύμπαν σε τρία μέρη. Ο Δίας έλαβε τους απέραντους ουρανούς, ο Ποσειδώνας κληρονόμησε την αφρισμένη θάλασσα και ο Άδης εξασφάλισε το ομιχλώδες σκοτάδι. Ο Ομηρικός Ύμνος στη Δήμητρα τον αναφέρει ως «μαυρομάλλη» και «πολυδέγμωνα» (αυτός που δέχεται πολλούς καλεσμένους). Ή…

Μετάβαση στο άρθρο

Άδης

Ο Άδης ήταν ο θεός των νεκρών. Ήταν γιος του Κρόνου και της Ρέας και αδελφός του Δία και του Ποσειδώνα. Τα τρία αδέρφια χώρισαν το σύμπαν σε τρία μέρη. Ο Δίας έλαβε τους απέραντους ουρανούς, ο Ποσειδώνας κληρονόμησε την αφρισμένη θάλασσα και ο Άδης εξασφάλισε το ομιχλώδες σκοτάδι. Ο Ομηρικός Ύμνος στη Δήμητρα τον αναφέρει ως «μαυρομάλλη» και «πολυδέγμωνα» (αυτός που δέχεται πολλούς καλεσμένους). Ήταν διάσημος ως θεότητα με πολλά επίθετα, είτε επειδή οι Έλληνες φοβόντουσαν να τον αποκαλούν με το όνομά του είτε επειδή προσπαθούσαν να τον κατευνάσουν επικαλούμενοι τα διάφορα χαρακτηριστικά του. 

Αγαλματίδιο του Πλούτωνα, 1ος αιώνας μ.Χ., γλυπτό, The J. Paul Getty Museum © The J. Paul Getty Museum, Villa Collection, Malibu, California

 

Στον Ύμνο, ο πανίσχυρος Άδης επιθυμεί να λάβει την Περσεφόνη για σύζυγο, αλλά δεν ενημερώνει τη μητέρα της. Φαίνεται να ενδιαφέρεται μόνο για την ευλογία του Δία. Τα δύο αδέρφια ήταν πολύ δεμένα, γιατί ο βασιλιάς των θεών δίνει στον Άδη την άδεια να αρπάξει την Περσεφόνη, την κόρη του. Αυτή η γραφειοκρατική προσέγγιση μπορεί εν μέρει να εξηγηθεί από τη δυσκολία να περάσει κανείς το όριο που χωρίζει τον κόσμο των νεκρών από το βασίλειο των ζωντανών. Μόνο ο Ερμής μπορεί να κινηθεί ελεύθερα εκατέρωθεν των συνόρων.

Καθώς η Περσεφόνη άπλωνε τα δύο χέρια για να πιάσει ένα υπέροχο λουλούδι, η γη άνοιξε και εμφανίστηκε «ο ένδοξος γιός του Κρόνου» καβάλα σε άρμα που το έσερναν αθάνατα άλογα. Ο Άδης άρπαξε την Κόρη παρά τη θέλησή της, την ανέβασε στο χρυσό άρμα του και έφυγε καθώς η Κόρη έκλαιγε και καλούσε σε βοήθεια. Η παραμονή της Περσεφόνης στον Κάτω Κόσμο δεν περιγράφεται λεπτομερώς από τον ποιητή του ύμνου. Αλλά τελικά έφτασε η στιγμή που ο Δίας διέταξε τον αδελφό του να επιτρέψει στην Περσεφόνη να επιστρέψει στη μητέρα της. 

Το λεγόμενο αγγείο του Κάτω Κόσμου, The Underworld Painter, περ. 350-340 π.Χ., αγγείο, Badisches Landesmuseum, Karlsruhe © Badisches Landesmuseum

 

Ο Άδης δεν μπορούσε παρά να υπακούσει. «Χαμογέλασε με τα φρύδια του» και είπε στην Περσεφόνη να προετοιμαστεί για να επιστρέψει στον κόσμο των ζωντανών. Προτού την αφήσει να φύγει, όμως, της είπε μερικά λόγια σε περίπτωση που άλλαζε γνώμη. Της υποσχέθηκε εξουσία πάνω σε όλα τα έμβια όντα στη γη, αθάνατες τιμές μεταξύ των θεών και εκδίκηση για όσους δεν θα την εξευμενίζουν με κατάλληλα δώρα και θυσίες. Σε τελική ανάλυση, δεν θα ήταν για εκείνη «ένας ανάρμοστος σύζυγος» αφού ήταν αδελφός του Πατέρα Δία. 

Η Περσεφόνη φαινόταν ικανοποιημένη με αυτές τις υποσχέσεις, αλλά παρ' όλα αυτά ανυπομονούσε να φύγει. Και τότε, ο Άδης έπαιξε το τελευταίο του χαρτί. Της έδωσε κρυφά «να φάει γλυκό σπυρί ροδιού» για να εξασφαλίσει ότι θα επιστρέψει σε αυτόν. Σε μεταγενέστερες εκδοχές της ιστορίας, η Περσεφόνη ερωτεύεται τον Άδη και δεν φαίνεται πολύ πρόθυμη να επιστρέψει στη μητέρα της. Σε κάθε περίπτωση, αφού έφαγε το ρόδι, η Περσεφόνη ανέβηκε στο χρυσό άρμα του Άδη και «πέταξε με προθυμία από το παλάτι» προς τη μητέρα της, αφήνοντας τον υποψήφιο σύζυγό της μόνο, με τη βεβαιότητα ότι μια μέρα οι δυο τους θα ξανασυναντηθούν.

Ερυθρόμορφος κρατήρας της Απουλίας: Άδης και Περσεφόνη, White Sakkos Painter, περ. 320 π.Χ., αγγείο, Kiel Christian-Albrechts-University © Kiel Christian-Albrechts-University

amea