Η Ιέρεια της Δήμητρας και της Κόρης ήταν πανάρχαιο αξίωμα και συμμετείχε σε πολλές εορτές που σχετίζονταν με τη θεά της γεωργίας όπως τα Θεσμοφόρια, τα Αλώα και τα Καλαμαία. Μόνο το αξίωμα του Ιεροφάντη θεωρούνταν ανώτερο. Η Ιέρεια έπαιζε τον ρόλο της Δήμητρας και της Κόρης κατά την ιερή αναπαράσταση στη διάρκεια των Μεγάλων Μυστηρίων, ενώ ο Ιεροφάντης υποδυόταν τον Άδη και τον Δία. Το αξίωμα ήταν ισόβιο και επώνυμο (τα γεγονότα και οι επιγραφές χρονολογούνταν με βάση το όνομά της), μία ένδειξη ότι στην απώτερη καταγωγή της, η σεπτή λατρεία της Δήμητρας ήταν λατρεία γυναικών. Στα ψηφίσματα μνημονεύεται με τον Ιεροφάντη και ενίοτε πριν απ΄αυτόν, φαίνεται δε ότι πολλές φορές είχε προστριβές με αυτόν και ρήξη για την αρμοδιότητα στη θυσία. Προερχόταν από το γένος των Ευμολπιδών ή την οικογένεια των Φιλλειδών και ζούσε στην Ιερά Οικία, ενώ λάμβανε έναν οβολό από κάθε μύστη στα Μικρά και στα Μεγάλα Ελευσίνια (μία σημαντική πηγή εισοδήματος καθώς ο αριθμός των μυστών μπορούσε να φτάσει τις τρεις χιλιάδες κατά έτος).

Επιτύμβια στήλη της Ηροφάντας και του Ποσιδέου [η Ηροφάντα ήταν ιέρεια της Δήμητρας στη Σμύρνη], περ. 250 π.Χ., γλυπτό, The J. Paul Getty Museum © The J. Paul Getty Museum, Villa Collection, Malibu, California

Θραύσματα από αττικό ερυθόμορφο κωδωνόσχημο κρατήρα: (α) δύο γυναίκες σε τελετής καύσης σε βωμό, 470-450 π.Χ., αγγείο, The British Museum © The Trustees of the British Museum

Μαρμάρινη επιτύμβια στήλη της ιέρειας Χοιρίνης, σύμφωνα με επιγραφή, 370-360 π.Χ., γλυπτό, The British Museum © The Trustees of the British Museum

Βιβλιογραφία

Αλεξοπούλου-Μπαγιά, Πόλλυ. Ιστορία της Ελευσίνας: Από την Προϊστορική μέχρι τη Ρωμαϊκή περίοδο, Ελευσίνα: Δήμος Ελευσίνας, 2005.

Γούδης, Δημήτριος. Τα Μυστήρια της Ελευσίνος, Αθήνα: Τυπογραφείο Π. Δ. Κυριακού, 1935.

Μυλωνάς, Γεώργιος. Ελευσίς και Ελευσίνια Μυστήρια, Αθήνα: Κυκεών tales, 2009.