Για κάποια μέλη του ιερατείου της Ελευσίνας έχουμε ελάχιστες πληροφορίες. Ο Ιερεύς Παναγής είναι γνωστός από επιγραφικές μαρτυρίες αλλά δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτα για τις αρμοδιότητές του. Γνωρίζουμε πως γύρω στο 460 π.Χ. έφερε τον τίτλο «ιερεύς ο [παναγής]». Το 20/19 π.Χ. ο κάτοχος του αξιώματος ονομάζεται «κήρυξ παναγής» και στα τέλη του τρίτου μεταχριστιανικού αιώνα ο τίτλος έχει αλλάξει ακόμα μια φορά («ιερεύς παναγής»). Όλες αυτές οι μετατροπές πιθανώς να αντανακλούν αλλαγές στον ρόλο του κατόχου του αξιώματος αλλά δεν έχουμε σαφείς αποδείξεις. Μάλλον προερχόταν από το γένος των Κηρύκων και είχε τιμητική θέση στο θέατρο του Διονύσου. Ιερεύς Παναγής ήταν ένας από τους επιφανέστερους Αθηναίους της ύστερης αρχαιότητας, ο Πόπλιος Ερέννιος Δέξιππος, ο οποίος διακρίθηκε στην υπεράσπιση της Αττικής από τα βαρβαρικά στίφη των Ερούλων. Ο Δέξιππος ανήκε σε προβεβλημένη αθηναϊκή οικογένεια. Ο θείος του και ο παππούς του είχαν υπηρετήσει ως ιεροκήρυκες, ενώ ο ίδιος, πέρα από Ιερεύς Παναγής υπήρξε αγωνοθέτης των Παναθηναίων, βασιλεύς και επώνυμος άρχων.

Οι Ιέρειαι Παναγείς ήταν ιερουργοί της λατρείας με το δικαίωμα να αγγίζουν τα ιερά αντικείμενα, οπότε ίσως ήταν εκείνες που είχαν την ευθύνη μεταφοράς τους στην Αθήνα και πίσω στην Ελευσίνα στο πλαίσιο εορτασμού των Μεγάλων Μυστηρίων. Ζούσαν σε ειδικά καταλύματα στην περιοχή του ιερού και δεν συνευρίσκονταν με άντρες. Στις αρχαίες πηγές αναφέρονται και ως «μέλισσες», ενώ ο τίτλος «παναγείς» δινόταν συχνά και σε άλλους ιερείς και ιέρειες της Δήμητρας. Δεν γνωρίζουμε με απόλυτη σαφήνεια το γένος από το οποίο προέρχονταν. 

Βιβλιογραφία

Γούδης, Δημήτριος. Τα Μυστήρια της Ελευσίνος, Αθήνα: Τυπογραφείο Π. Δ. Κυριακού, 1935.

Μυλωνάς, Γεώργιος. Ελευσίς και Ελευσίνια Μυστήρια, Αθήνα: Κυκεών tales, 2009.

Clinton, Kevin. The Sacred Officials of the Eleusinian Mysteries, Philadelphia: The American Philosophical Society, 1974.